Chłop z basami, Babcia Pawłowa, Kobieta, Klara Prillowa, l. 70 XX w., Kcynia, glina

Z okazji przypadającego 29 maja Dnia Działacza Kultury przybliżymy postać Klary Prillowej (ur. 1907 r. w Bydgoszczy, zm. W 1991 r. w Kcyni) artystki, rzeźbiarki, ludofilki. To niezwykle charyzmatyczna postać promująca przez wiele dekad dziedzictwo materialne i duchowe Pałuk.

Urodziła się w rodzinie chłopskiej. Przez wzgląd na zawód ojca (monter kolejowych urządzeń sygnalizacyjnych) rodzina często się przeprowadzała. Od dzieciństwa Klara przejawiała talenty artystyczne, zarówno na polu plastycznym, jaki i muzycznym (grała na skrzypcach). Małżeństwo z Pawłem Prillem, mistrzem malarskim, spowodowało że Klara Prillowa ostatecznie zamieszkała w Kcyni (Pałuki).

Klara Prillowa w swoim domu urządziła pracownią rzeźbiarską, gdzie od 1947 r. prowadziła szkółkę rzeźbiarską dla dzieci. Główny materiał w jakim pracowała to glina, bez polewy i glazury. Tematyka jej rzeźb nawiązywała do lokalnej spuścizny kulturowej – sceny obyczajowe z życia wsi, tematyka religijna i obrzędowa. Skupiała się wokół wielu pasjonatów folkloru pałuckiego. Duże znaczenie dla rozwoju jej twórczości i pracy społecznej miał kontakt z prof. Marią Znamierowską-Prüfferową, dzięki której rzeźby artystki zostały włączone do kolekcji sztuki i były prezentowane na wystawach. Klara Prillowa współpracowała również z Anną Jachniną – redaktorką Rozgłośni Pomorskiej Polskiego Radia w Bydgoszczy. W efekcie ich 30-letniej współpracy powstało kilkaset audycji o zwyczajach, muzyce i sztuce pałuckiej.

Podczas swoich pieszych wędrówek po ziemi pałuckiej artystka zbierała lokalne pieśni, opowieści, uczyła się tańców, zbierała informacje na temat stroju i haftu regionalnego. Założyła Koło Miłośników Pałuk w Kcyni. Jej zaangażowanie i pasja przeniknęła na stałe do sfery prywatnej. Częstymi gośćmi w jej domu byli muzykanci, odbywały się spotkania ze śpiewem i tańcami. W efekcie w 1955 r. Klara Prillowa założyła Regionalny Zespół Pieśni i Tańca „Pałuki”, który występował w oryginalnych strojach i z oryginalnymi instrumentami. Klara Prillowa kultywowała również tradycję haftu i koronki na Pałukach. W 1978 r. otrzymała nagrodę im. Oskara Kolberga, co istotne zarówno za działalność naukową, dokumentacyjną, animację i upowszechnianie kultury ludowej, jak i rzeźbę ceramiczną. Wśród licznych nagród i odznaczeń należy wymienić Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, odznakę Zasłużony Działacz Kultury, stypendium Ministerstwa Kultury i Sztuki, a także Honorowe Obywatelstwo gminy Kcynia.

To głównie Klarze Prillowej zawdzięczamy, zachowanie spuścizny sztuki i folkloru Pałuk.