Kolekcje Działu Sztuki i Estetyki

Tradycyjna rzeźba i malarstwo

Obiekty z przełomu XIX i XX w. o charakterze sakralnym pochodzące głównie z północnych regionów Polski, takich jak Kujawy, ziemia chełmińska, ziemia dobrzyńska, Bory Tucholskie, Pałuki, Kaszuby. Kolekcja zawiera rzeźby z kapliczek przydrożnych i domowych przedstawiających świętych, Matkę Boską, Chrystusa frasobliwego, rzeźby Chrystusa z krzyży przydrożnych, krucyfiksy kościelne i domowe. Na zbiór malarstwa składają się obrazy na desce, blasze, płótnie, papierze. Wyróżnia się w nim szczególnie grupa obrazów pochodzących z warsztatów częstochowskich.

Współczesne, ludowe i nieprofesjonalne malarstwo oraz rzeźba (w drewnie i ceramiczna)

Kolekcja ilustrująca aktualny stan tych dziedzin w Polsce. W jej skład wchodzą prace o tematyce religijnej sięgające do tradycyjnych wzorców ikonograficznych, prace nawiązujące do kultury ludowej – ilustrujące obrzędowość, zwyczaje, pejzaż, pracę. Odzwierciedlają one także wpływ na sztukę polityki społeczno-kulturalnej państwa w okresie PRL, dążeń solidarnościowych lat osiemdziesiątych i zmian ustrojowych po roku 1989. Tematyka wielu prac jest zdominowana indywidualnymi przeżyciami artystów. Na wysoką rangę kolekcji wpływa, obok reprezentatywności dla całości zjawiska, obecność prac artystów „sztandarowych” dla tych nurtów twórczości, między innymi: Wiktora Chrzanowskiego, Katarzyny Gawłowej, Doroty Lampart, Władysława Lucińskiego, Jana Kaweckiego, Bronisława Krawczuka, Erwina Sówki, Marianny Wiśnios, Ludwika Więcka, Marii Wnęk – z zakresu malarstwa czy rzeźbiarzy: Antoniego Barana, Jana Bernasiewicza, Feliksa Błaszczyka, Jana Centkowskiego, Józefa Chełmowskiego, Stanisława Hołdy, Edwarda Kołacza, Stanisława Korpy, Szczepana Muchy, Wojciecha Oleksego, Józefa Piłata, Edwarda Sutora, Heleny Szczypawki-Ptaszyńskiej, Romana Śledzia, Stanisława Zagajewskiego, Adama Zgadły.

Twórczość wielu z wymienionych artystów znalazła odzwierciedlenie w muzealnym zbiorze dzięki pozyskaniu znaczącej części bardzo cennej „Kolekcji sztuki ludowej i nieprofesjonalnej Bolesława i Liny Nawrockich” z Warszawy.

Malarstwo na szkle

Niewielki zbiór tradycyjnych obrazów pochodzących ze Śląska z XIX w. oraz kolekcja ok. 1200 obrazów współczesnych malarzy na szkle, w większości z Podhala, niedawno wzbogacona o przykłady „odrodzonego” malarstwa kaszubskiego.

Zabawkarstwo

Kolekcja obejmująca tradycyjne zabawki ludowe wykonane z drewna, gliny, wikliny itp. w większości pochodzące z regionów północnej Polski oraz zabawki wykonane współcześnie w ośrodkach zabawkarskich na południu Polski według tradycyjnych wzorów. Od 1990 r. jest systematycznie wzbogacana również o zabawkę jarmarczno-odpustową.

Zdobnictwo Obiekty związane z estetyką wnętrza, np. makatki malowane na tkaninie, papierze, kwiaty papierowe, pająki słomiane, rzeźbione kasetki, talerze drewniane, ramki oraz inne przedmioty służące upiększaniu wnętrz. Kategoria ta obejmuje także kolekcję rzeźbionych drewnianych ptaszków pochodzących z różnych regionów Polski.

Wycinanka Jedna z dziedzin zdobnictwa, ze względu na rozmiary – ok. 9000 obiektów – została wyodrębniona w samodzielną kolekcję. Obejmuje przykłady wycinanek z lat 40. XX w. i wykonanych współcześnie w regionach, w których ta dziedzina twórczości jest ciągle żywa.

Kontakt