Tajemnice codzienności. Kultura ludowa i jej pogranicza od Kujaw do Bałtyku (1850-1950) - Muzeum Etnograficzne w Toruniu

Strona główna Wystawy Wystawy stałe Tajemnice codzienności. Kultura ludowa i jej pogranicza od Kujaw do Bałtyku (1850-1950)

Tajemnice codzienności. Kultura ludowa i jej pogranicza od Kujaw do Bałtyku (1850-1950)

Zdjęcie wystawy Tajemnice codzienności

Tajemnice codzienności… to jedna z ciekawszych ekspozycji stałych w polskim muzealnictwie etnograficznym. Prezentuje życie codzienne ludzi zamieszkujących wsie i małe miasta regionów etnograficznych: Kujaw, ziemi chełmińskiej, Kaszub, Borów Tucholskich, Kociewia, Pałuk, ziemi dobrzyńskiej i Krajny.

Wystawa podkreśla pograniczny charakter kultury ludowej, na którą duży wpływ miała kultura mieszczańska i szlachecka oraz zmiany polityczne i cywilizacyjne stulecia 1850-1950. Opowiada o tożsamości, identyfikacji regionalnej oraz o przywiązaniu do „małej ojczyzny”. Akcentuje jednocześnie występowanie na tym terenie różnych grup etnicznych i religijnych. Najcenniejsze zabytki ze zbiorów muzeum pokazano w taki sposób, by ilustrowały dawną codzienność, której wiele aspektów jest dzisiaj zaskakujących, niejasnych, wręcz egzotycznych.

Wystawę  podzielono na 8 części Natura i historia, Bliskie ciału. O ubiorach, higienie i jedzeniu, Rytm życia, Praca, Jak świętowano i w co wierzono, W wolnym czasie, Nowe horyzonty oraz Poszukiwanie piękna. Ekspozycję uzupełniają archiwalne fotografie, nagrania audio, zapisy filmowe oraz multimedialne prezentacje. Prezentowane są m.in. unikatowe filmy o znachorze i zwyczajach zapustnych, nagrania pieśni weselnych, pogrzebowych, a także opowieści ludowe w specjalnie zaaranżowanej przestrzeni. Wyjątkowa oprawa plastyczna – zastosowanie meandrycznego układu, ciekawej kolorystyki poszczególnych części i różnorodny sposób prezentacji – pomaga odkrywać tytułowe „tajemnice codzienności”.

Herb Województwa Kujawsko-Pomorskiego

Wystawa współfinansowana przez Samorząd Województwa Kujawsko-Pomorskiego

Koncepcja wystawy:

  • Hubert Czachowski
  • Agnieszka Kostrzewa
  • Hanna M. Łopatyńska

Komisarze wystawy:

  • Hanna M. Łopatyńska
  • Kinga Turska-Skowronek

Autorzy scenariusza:

  • Hubert Czachowski („Jak świętowano i w co wierzono”)
  • Jolanta Jakubowska („Czas wolny”, „Nowe horyzonty – wojsko, emigracja”)
  • Aleksandra Jarysz („Praca – garncarstwo”)
  • Elżbieta Juchniewicz („Nowe horyzonty – szkoła”)
  • Jakub Kopczyński („Blisko ciała – lecznictwo ludowe”, „Praca – kowalstwo”)
  • Hanna M. Łopatyńska („Rytm życia”, „Jak świętowano i w co wierzono”)
  • Teresa Okoniewska („Natura i historia”)
  • Bożena Olszewska („Poszukiwanie piękna – estetyka codzienności”)
  • Justyna Słomska-Nowak („Poszukiwanie piękna – estetyka odświętności”)
  • Grażyna Szelągowska („Blisko ciała – pożywienie”, „Praca – rolnictwo, hodowla, zbieractwo, łowiectwo, torfiarstwo, bednarstwo, kołodziejstwo, jarmark”)
  • Artur Trapszyc („Natura i historia”, „Praca – rybołówstwo”)
  • Kinga Turska-Skowronek („Blisko ciała – odzież, higiena”, „Rytm życia”)

Koncepcja plastyczna:

  • Wojciech Jaruszewski

Projekty:

  • Wojciech Jaruszewski
  • Barbara Górka
  • Jakub Kopczyński
  • Katarzyna Rosik
  • Katarzyna Tużylak

Opracowanie materiału ikonograficznego:

  • Jacek Chmielewski
  • Marian Kosicki

Wydruki:

  • Firma SEPPA, Chełmża
  • Studio Reklamy „Szlaczek”, Toruń

Projekty multimedialne:

  • Adam Diakowski
  • Jakub Kopczyński
  • Janusz Krysztop
  • Bartosz Pawlonka

Realizacja techniczna:

  • Roman Wilczewski
  • Tomasz Blokowski
  • Adam Kajl
  • Bogdan Kulasiński
  • Mariusz Puchalski
  • Piotr Zdrojewski
  • Jan Kukułka
  • Arkadiusz Patyk
  • Zdzisław Wilczewski
  • Mateusz Zdrojewski
  • Katarzyna Czajkowska
  • Natalia Bilska
  • Aleksandra Jarysz
  • Łucja Kubacka
  • Justyna Krzemień
  • Zofia Matyjasik
  • Maria Skalska
  • Barbara Zakrzewska

Konserwacja:

  • Ewa Martin-Sobecka
  • Krystyna Szczepankiewicz
  • Tomasz Wodzyński
  • Katarzyna Czajkowska
  • Małgorzata Pliszczyńska

Pomoc przy organizacji wystawy:

  • Joanna Muszyńska
  • Janina Łukasiewicz-Drewniowska
  • Zygmunt Grochowski

Autorzy filmów archiwalnych ze zbiorów MET:

  • Maria Polakiewicz
  • Józef Robakowski
  • Kalina Skłodowska-Antonowicz
  • Barbara Szychowska-Boebel
  • Zdzisław Zgierun

Nagranie dźwięku do części „Praca-jarmark”:

  • Rafał Kołacki

Wykonanie utworów muzycznych:

  • Ildefons Bublic
  • Kazimiera Kasprzak
  • Jan Kasprzak
  • Bernadetta Ochendal
  • Marta Rogalska
  • Katarzyna Rosik
  • Kapela Jana Szelążka

Lektorzy opowieści:

  • Mirosława Pallach
  • Barbara Zakrzewska

Pokaz pieczenia chleba:

  • Helena Pałkowska

Ikonografia ze zbiorów własnych oraz:

  • Archiwum Państwowego w Bydgoszczy
  • Archiwum Państwowego m. st. Warszawy
  • Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie
  • Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu
  • Centralnego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w Warszawie
  • Domu Kultury w Golubiu-Dobrzyniu
  • Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu
  • Muzeum Farmacji Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie
  • Muzeum – Kaszubskiego Parku Etnograficznego we Wdzydzach Kiszewskich
  • Muzeum Okręgowego im. Stanisława Staszica w Pile
  • Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku
  • Muzeum w Sosnowcu
  • Muzeum Zachodnio-Kaszubskiego w Bytowie
  • Muzeum Ziemi Krajeńskiej w Nakle n. Notecią
  • Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku
  • Muzeum Ziemi Pałuckiej w Żninie
  • Muzeum Ziemi Puckiej im. Floriana Ceynowy w Pucku
  • Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie
  • Pracowni Kartografii i Systemów Informacji Geograficznej IG i PZ PAN w Warszawie
  • Stowarzyszenia Miłośników Nowego Dworu Gdańskiego – Klub Nowodworski
  • Towarzystwa Przyjaciół Doliny Dolnej Wisły w Świeciu
  • Urzędu Miejskiego w Aleksandrowie Kujawskim

Ikonografia ze zbiorów prywatnych:

  • Adama Blocha z Tczewa
  • Alicji Błędzkiej z Torunia
  • Józefa Borzyszkowskiego z Gdańska
  • Barbary i Ryszarda Brzykcych z Żędowa
  • Jadwigi Cholewskiej z Bydgoszczy
  • Lucyny Dąbrowskiej z Dąbrówki Barcińskiej
  • Barbary Dembek-Bochniak z Pączewa
  • Jerzego Erwińskiego z Aleksandrowa Kujawskiego
  • Wojciecha Grobelskiego z Koszalina
  • Wojciecha Gruszczyńskiego, www.danzing-online.pl
  • Krystyny Jabłońskiej z Pelplina
  • Wojciecha Jaruszewskiego z Torunia
  • Jana Młynarczyka z Torunia
  • Hanny Muzalewskiej-Alexandrowicz z Torunia
  • Piotra Nadolnego z Warszawy
  • Teresy Okoniewskiej z Torunia
  • Haliny Olszewskiej z Torunia
  • Marka Opitza z Nowego Dworu Gdańskiego
  • ks. Jana Perszona z Torunia
  • Tomasza Porazińskiego z Koronowa
  • Jerzego Ridana z Krakowa
  • Rodziny Sczanieckich z Nawry
  • Aleksandry Wendy-Majdy z Bydgoszczy
  • Teresy Wyrzykowskiej z Osięcin

Dziękujemy za konsultacje i pomoc w organizacji wystawy:

  • prof. Andrzejowi Brenczowi z Poznania
  • Markowi Fijałkowskiemu z Piły
  • Katarzynie Jankowskiej z Torunia
  • Janinie Kurowskiej z Wejherowa
  • Annie Latko z Torunia
  • Arturowi Niklewiczowi z Golubia-Dobrzynia
  • Renacie Lesner-Szwarc z Torunia
  • Andrzejowi Schmidtowi z Torunia
  • Feliksowi Stolkowskiemu z Torunia
  • prof. Jerzemu Trederowi z Gdańska
  • Mariuszowi Żebrowskiemu z Grudziądza
  • Głównemu Urzędowi Miar w Warszawie
  • Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego w Warszawie
  • Muzeum Miejskiemu w Mysłowicach
  • Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie
  • Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach
  • Centralnemu Ośrodkowi Szkolenia Straży Granicznej w Koszalinie
  • Towarzystwu Kulturalnemu „Echo Pyzdr”
Kategoria:
Instytucja kultury Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego

Facebook - otwiera się w nowej karcieFacebook - otwiera się w nowej karcieInstagram - otwiera się w nowej karcieLinkedIn - otwiera się w nowej karcieTwitter (X) - otwiera się w nowej karcie © 2025 Muzeum Etnograficzne im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu. Projekt i wykonanie: Hedea.pl