Makatki, zwykle zawieszane w kuchni, przywędrowały do wielu państw europejskich z Niemiec i Holandii, gdzie używano ich powszechnie już w XIX w. Na  przełomie XIX i XX w. zadomowiły się i w innych państwach Europy: w Anglii, Austrii, zachodniej Białorusi, Bułgarii, Czechach, Estonii, Francji (w tym kraju jedynie w Alzacji i Lotaryngii), na Litwie, Łotwie, w Macedonii, Polsce, Rosji, Serbii, Słowacji, Szwecji, na Ukrainie i Węgrzech). Na początku w domach mieszczańskich, potem robotniczych, a na koniec także i wiejskich.   Największy rozkwit „makatkowej mody” przypada na lata 60. XX w. Początkowo  hafty na nich były jednobarwne, przeważnie niebieskie, od lat 30. XX w. coraz częściej wielokolorowe. Kolejny etap rozwoju to drukowane, jedno- lub wielobarwne makatki, gotowe do wykorzystania od razu po zakupie. 

Zasadniczy motyw tworzył schematyczny i syntetyczny obrazek, zwykle z korespondującym z nim napisem. Makatkowe motywy są najczęściej materialnym odzwierciedleniem powszechnie znanej i popularnej, nie tylko w Niemczech, dewizy tzw. trzech K (kościół, kuchnia, kołyska). Credo to określało  tradycyjną rolę kobiety w  XIX- wiecznym społeczeństwie i rodzinie, a makatki (o tematyce świeckiej i religijnej) spełniały  rolę schematycznej, obrazkowej encyklopedii, która kreowała najważniejsze w życiu człowieka wartości. Ideą przewodnią tych przekazów było wskazanie wzorców do naśladowania dotyczących zarówno codziennego postępowania, jak i współżycia w rodzinie.  

Na wystawie pokazanych zostanie ponad 100 makatek, w większości  pochodzących z prywatnej kolekcji Elżbiety Piskorz-Branekovej, obiekty ze zbiorów Muzeum Etnograficznego w Toruniu oraz współczesne makatki Anny Pauli Szmeichel.                                                                                                                        

Scenariusz wystawy: Elżbieta Piskorz-Branekova
Kurator wystawy: Kinga Turska-Skowronek
Oprawa plastyczna: Barbara Górka

Sponsor: Ariadna

Wernisaż wystawy 14 maja 2016 r. (sobota), godz. 18.00 w budynku Spichlerza w Parku Etnograficznym.
Wystawa czynna maj-październik 2016 r.

 

Informacje o ekspozycji:
Kinga Turska-Skowronek
Tel. 56 622 80 91

•