Odwiedzający nasz Park Etnograficzny w Kaszczorku znają zapewne charakterystyczną żółto – szarą sylwetkę eksponowanego tam promu Jan, pochodzącego z miejscowości Kępki nad Nogatem. Prom ten został zbudowany na początku lat 70. i przez 20 lat obsługiwał przewóz  przez Nogat. W 1993 roku został wycofany z eksploatacji i jako dar Zarządu Dróg w Elblągu trafił do naszego Muzeum. W Kępkach natomiast zastąpił go nowy prom – Jan 2.

Promy Jan i Jan 2 zbudowano na metalowym pontonie, posiadały pokład z drewnianych bali, dwie klapy najazdowe na zawiasach oraz pełne stalowe bariery. Poruszały się wzdłuż stalowej liny zawieszonej w poprzek rzeki, na wysokości ok. 1,5 metra nad lustrem wody. Tak wisząca nad rzeką lina stanowiła utrudnienie dla żeglugi i zagrożenie dla wodnego ruchu turystycznego, niewielu bowiem z amatorów wodniaków zwracało uwagę na umieszczony na brzegu rzeki znak ostrzegawczy „prom na uwięzi”, ani na wiszące na maszcie promu dwie czerwone chorągiewki oznaczające zakaz przepływania.
Prom Jan 2 zakończył „pracę” na Nogacie pod koniec lat 90., a w Kępkach przystąpiono do budowy mostu w miejscu dawnego przewozu. Jakie są dalsze losy Jana 2 niestety nie wiemy.

Kilka kilometrów w dół Nogatu, w Kępinach Wielkich, do 31 marca 2012 roku funkcjonował drugi przewóz obsługiwany przez prom linowy Wacław II. Wacław II został zbudowany w Stoczni Elbląg w 2000 roku. Tym razem na stalowym pontonie umieszczono również stalowy pokład i klapy najazdowe oraz ażurowe barierki, Wacław II jest także od obydwu Janów znacznie większy. Wacław II „przepracował” w Kępinach Wielkich 12 lat obsługując ruch lokalny i turystyczny, będąc dla zdążających na Mierzeję Wiślaną dużą atrakcją. Jednak także i tę przeprawę przez Nogat zlikwidowano, tym razem ze względów ekonomicznych.
Wacław II w lipcu tego roku zawitał do niedalekiej Nieszawy również jako dar Zarządu Dróg Powiatowych w Elblągu, tak więc w naszym województwie mamy już dwa promy, które przypłynęły do nas znad Nogatu, obydwa podarowane przez miejscowy Zarząd Dróg.

Tak jak „nasz” Jan w Kaszczorku, tak Wacław II w Nieszawie będzie atrakcją turystyczną oczywiście nie jako przewóz lecz jako letnia kawiarnia i miejsce koncertów. Miasto to przecież już posiada przewóz przez Wisłę, obsługiwany przez prom swobodny Nieszawa o napędzie bocznokołowym.

Dorota Kunicka

Fot. D. Kunicka, A. Trapszyc